Dom, który wspiera Twoje zdrowie. Jak zbudować zdrowy dom pasywny?
Edyta Ptasznik i pracownia mmi pracownia architektoniczna – specjalizują się w projektowaniu nowoczesnych domów pasywnych oraz obiektów komercyjnych w standardzie premium, które łączą energooszczędność, zdrowie i komfort mieszkańców. Dzięki wykorzystaniu zasad fizyki budowli oraz najnowszych technologii tworzą przestrzenie wspierające jakość życia, odpowiadając na potrzeby współczesnego użytkownika. W tym artykule podzielą się z Wami wiedzą o domach pasywnych.
W dobie postępujących zmian klimatu dbanie o zdrowie jest szczególnie ważne, a zarazem szczególnie trudne. Dom jest tym miejscem, w którym spędzamy największą część naszego życia, dlatego warto uświadomić sobie, że bezpośrednio wpływa on na nasze zdrowie.
Niewiele osób dostrzega związek przyczynowo skutkowy pomiędzy miejscem, w którym mieszka, a dolegliwościami zdrowotnymi takimi jak zmęczenie, alergie czy nawet zaburzenia pamięci. Często leczymy tylko objawy, poszukujemy najlepszych lekarzy specjalistów, wydając przy tym nasze oszczędności – zamiast skupić się na dotarciu do źródła problemów zdrowotnych. Z drugiej strony budując dom skupiamy się na jego wyglądzie, funkcjonalności i cenie, zupełnie zapominając o kwestiach komfortu, jego wpływu na zdrowie i jakość życia. Może dlatego, że wydaje się nam, że są to czynniki subiektywne, które trudno zmierzyć, a może dlatego, że zupełnie nie mamy świadomości, że można zaprojektować dom, który będzie zupełnie obiektywnie zdrowy i komfortowy.

Projekt domu jednorodzinnego – mmi pracownia architektoniczna
Syndrom chorego budynku – cichy wróg zdrowia
Już w roku 1983 Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zdefiniowała i użyła terminu “Syndrom Chorego Budynku” (SBS z ang. Sick Building Syndrome) w celu opisania sytuacji, w których mieszkańcy budynku doświadczają dolegliwości zdrowotnych, powiązanych z przebywaniem w budynku, a niewynikających z żadnej konkretnej choroby ani nie mających innej konkretnej przyczyny. Występowanie przykrych dolegliwości, takich jak – katar i kichanie, podrażnienie błon śluzowych, bóle i zawroty głowy, swędzenie i pieczenie oczu, wysychanie spojówek, zaburzenia pamięci – związane jest głównie ze zbyt małą ilością świeżego powietrza w pomieszczeniu, złą jego jakością oraz niedostateczną ilością światła naturalnego. Wiele budynków cierpi także na problemy związane z mostkami termicznymi, co sprzyja powstawaniu zawilgocenia, a co za tym idzie alergizujących pleśni i grzybów.
Przestrzeganie zasad fizyki budowli – podstawa zdrowego domu
Z pomocą w zapobieganiu Syndromowi Chorego Budynku przychodzi nam fizyka budowli. Jest to dział budownictwa zajmujący się szeregiem zagadnień związanych z jakością środowiska wewnętrznego oraz trwałością budynku. Fizyka budowli zajmuje się między innymi tematyką akustyki i ochrony przed hałasem budynków, wymiany ciepła i wilgoci pomiędzy budynkiem i jego otoczeniem, oświetleniem i wentylacją budynków. Wypracowane w ramach tej dziedziny zasady mają kluczowe znaczenie w projektowaniu zdrowego domu. Dom zaprojektowany zgodnie z zasadami fizyki budowli zapewnia stabilny mikroklimat oraz odpowiednią wymianę powietrza – bez gwałtownych wahań temperatury z równomiernym rozkładem ciepła w pomieszczeniach. Dzięki temu mieszkańcy unikają przeciągów, chłodnych stref czy zimnych podłóg i nadmiaru dwutlenku węgla w pomieszczeniach, które mogą wpływać na komfort cieplny i zdrowie. Odpowiednio dobrane materiały budowlane i przemyślane detale konstrukcyjne zapobiegają także kondensacji pary wodnej, która często jest przyczyną rozwoju grzybów i pleśni, niebezpiecznych dla układu oddechowego.
Domy pasywne, uwzględniają zasady fizyki budowli i idą o krok dalej – minimalizują straty energii, eliminują problemy z wilgocią i zapewniają najwyższy poziom szczelności powietrznej. W efekcie takie budynki tworzą zdrowe, komfortowe i trwałe środowisko życia, które staje się doskonałym sprzymierzeńcem w walce o lepsze zdrowie i samopoczucie mieszkańców.

Projekt domu jednorodzinnego – mmi pracownia architektoniczna
Wentylacja mechaniczna – oddech zdrowego domu
Odpowiednia wentylacja jest jednym z kluczowych elementów zdrowego budynku. W nowoczesnym budownictwie jedynym racjonalnym rozwiązaniem jest zastosowanie wentylacji mechanicznej z rekuperacją. Szczególnie w budynkach pasywnych, gdzie odzyskiwanie ciepła z powietrza wywiewanego korzystnie wpływa na cały bilans energetyczny. Wentylacja mechaniczna nie tylko zapewnia stały dopływ świeżego powietrza, ale także dba o odpowiednią jego jakość. W zamkniętych przestrzeniach szybko gromadzi się dwutlenek węgla (CO₂), wilgoć oraz różnego rodzaju zanieczyszczenia, takie jak kurz, alergeny czy lotne związki organiczne (LZO) wydzielane przez materiały budowlane i meble. Aby zapewnić zdrowe środowisko w domu, należy dostosować intensywność wentylacji do funkcji poszczególnych pomieszczeń. Polskie Normy oraz Warunki techniczne jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie określają minimalne parametry strumienia objętości powietrza wentylacyjnego dla poszczególnych pomieszczeń. Oprócz odpowiedniego zbilansowania ilości powietrza nawiewanego i usuwanego z pomieszczeń, warto zadbać również o odpowiednio niskie stężenie CO2 w pomieszczeniach. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), ASHRAE (Amerykańskie Stowarzyszenie Inżynierów Ogrzewnictwa, Chłodnictwa i Klimatyzacji), a także europejskie normy wskazują wartość 1000 ppm (0,1%) jako maksymalną w przypadku stężenia CO2 w pomieszczeniach, w których przebywają ludzie. Za śmiertelne dla człowieka uznaje się stężenie na poziomie 10%. Warto więc monitorować zarówno parametry działania wentylacji jak i stężenie dwutlenku węgla.

Projekt domu pasywnego
Naturalne światło – fundament dobrego samopoczucia
Naturalne światło odgrywa kluczową rolę w domach pasywnych, zarówno pod względem zdrowotnym, jak i funkcjonalnym. Dzięki zastosowaniu dużych przeszkleń i starannie przemyślanej orientacji budynku względem stron świata, możliwe jest maksymalne wykorzystanie światła dziennego. Przeszklone południowe elewacje pozwalają na pasywne ogrzewanie wnętrz zimą, podczas gdy odpowiednie zadaszenia chronią przed przegrzewaniem latem. W domach pasywnych projektowanie oświetlenia naturalnego to nie tylko kwestia estetyki, ale przede wszystkim świadome tworzenie przestrzeni, która sprzyja zdrowiu i dobremu samopoczuciu mieszkańców. Odpowiedni dostęp do światła dziennego przynosi liczne korzyści zdrowotne. Po pierwsze, światło naturalne wspomaga regulację rytmu dobowego, wpływając na produkcję melatoniny – hormonu odpowiedzialnego za zdrowy sen. Mieszkanie w przestrzeniach z niedostateczną ilością światła dziennego może prowadzić do zaburzeń snu, zmęczenia, a nawet obniżenia odporności. Po drugie, światło naturalne poprawia nastrój, zmniejsza ryzyko wystąpienia depresji sezonowej i zwiększa zdolność koncentracji. Praca i nauka w dobrze doświetlonych wnętrzach sprzyjają efektywności i kreatywności, co czyni naturalne światło kluczowym elementem każdego zdrowego domu.

Projekt domu jednorodzinnego – mmi pracownia architektoniczna
Dom pasywny to inwestycja w zdrowie Twoje i Twojej rodziny.
Zdrowy dom to nie tylko estetyka i funkcjonalność, ale przede wszystkim przestrzeń, która wspiera nasze zdrowie i dobre samopoczucie. Domy pasywne, projektowane zgodnie z zasadami fizyki budowli, eliminują wiele problemów zdrowotnych związanych z niewłaściwym klimatem wewnętrznym. Dzięki odpowiedniej wentylacji mechanicznej, kontroli wilgoci, oraz wykorzystaniu naturalnego światła, te budynki stają się przestrzeniami, które wspierają nasz organizm na każdym poziomie. Inwestycja w dom pasywny to inwestycja w zdrowie, komfort i jakość życia, która przynosi korzyści przez wiele lat.
autor: Edyta Ptasznik-Marszałek

Edyta Ptasznik-Marszałek – mmi pracownia architektoniczna
mmi pracownia architektoniczna
Projektujemy z myślą o przyszłości w oparciu o standard budownictwa pasywnego! mmi pracownia architektoniczna to biuro projektowe, które specjalizuje się w projektowaniu nowoczenych, wysoce energooszczędnych i pasywnych domów oraz obiektów komercyjnych rekreacyjnych, wypoczynkowych w standardzie premium. Projektujemy budynki inwestycyjne i wnętrza dla branży Heath&Beauty.
Jeżeli szukacie architekta, musicie sprawdzić mmi pracownia na GetDesigner
Więcej projektów na: https://mmipracownia.pl/projekty/
Strona internetowa – mmi pracownia
Facebook – mmi.pracownia.architektoniczna
Instagram – @mmi_pracownia_architektoniczna